Citadelpark Gent

Buskruitfabriek Cooppal Wetteren

Vliegvelden WO I Regio Gent

WO I Munitiepark Kwatrecht

De Dodendraad

De Hollandstellung - Duitse WO I bunkerlinie

Reichsschüle Flandern - SS-School Kwatrecht

Duitse Atlantic Wall Radarpost - Goldammer

WOI en II Munitiedepot De Ghellinck Zwijnaarde

Duitse gangen onder centrum Gent WOII

Publieke WOII Schuilplaatsen Groot Gent

Het Fort van Eben Emael

KW-linie

WO I - Kwatrecht - Melle

18 daagse veldtocht gekoppeld aan TPG

Neergestorte B17 te Kwatrecht 19-09-1944

De bevrijding WO II van de regio rond TPG

Details van de legers:

Gesneuveldenlijsten:

Contact en onbeantwoorde vragen

Media-aandacht

Copyright

Links

Beschrijving van bruggenhoofd Gent.

Het lot van Bruggenhoofd Gent na 3 dagen van strijd.

De Bunkertjes werden allen gebouwd tussen 1934 en 1935. Slechts deze in de buurt van Kwatrecht en Gijzenzele kenden effectief 3 dagen van strijd. Ondanks dat de bunkertjes zelf maar gewillig drie dagen hun functie konden uitvoeren waarvoor ze gebouwd werden, werd hergebruikt door geallieerde troepen door de Duitse bezetter toch gevreesd.

Een overzicht van de nog bestaande bunkers op Bruggenhoofd Gent met het grootste risico op verdwijnen in de toekomst.

Zoals al meermaals gezegd, weet dat een bunkerlinie als Bruggenhoofd Gent zijn waarde in hoofdzaak bestaat uit deze linie te bekijken als een geheel en niet uit het bewaren van individuele bunkertjes. Elke bunker die dan ook heden ten dage van deze linie verdwijnt, maakt het geheel alleen maar onvollediger en moeilijker om het geheel historisch te kunnen snappen.

De vraag op bescherming is daarom ook zeker niet voor alle bunkers even dringend. Het zijn niet de bunkers midden of op randen van bossen of velden maar deze in de directe nabijheid van bestaande bewoning, in verkaveling, langs spoorlijnen, wegen of waterlopen die wel altijd als eerste ten prooi zullen vallen aan toekomstige slopingen. Ik hoop dat dat diensten als Dienst Erfgoed de moeite zullen doen onderstaande reeks van bunkers in eerste instantie met spoed te beschermen zodat deze meest bedreigde gevalletjes in elk geval geregistreerd, en nog beter, beschermd zouden worden.

Op die manier gaan we misschien in het geniep gesloopte gevalletjes zoals recent opnieuw het bunkertje E3 te Eke kunnen tegengaan voor het te laat is. In dat geval bereikte de sloop mij pas nadat hij reeds een jaar is gesloopt. Bij deze dan ook zeker de oproep als u weet heeft van dreigende slopingen, dit door te geven via mail op info@bunkergordel.be. Eenmaal gesloopt is het kalf verzopen. Zolang de sloop nog niet aangevat is, zijn alle opties om hem te proberen doen bewaren, nog altijd open. Hoe vroeger dit protest kan beginnen natuurlijk, hoe meer kans op slagen.

Er staan tussen deze lijst van op het moment 65 van de 182 nog bestaande bunkers van Bruggenhoofd Gent, vrij veel bunkers bij bestaande bebouwing. Dit wil niet direct zeggen dat ze allen even erg bedreigd zijn. Er zijn er bij die op het moment met de huidige eigenaars geen enkel risico lopen maar de kwestie is dat je nooit weet hoe dat op termijn evolueert als deze eigenaars op termijn misschien ooit wijzigen.

De lijst hieronder bevat op 25/11/2016 65 van de 182 nog bestaande bunkertjes. Hiervan worden er 18 bestempeld als "Risico hoog" dat ze vroeg of laat wel eens gesloopt zullen worden. Daarnaast zijn er nog eens 17 bunkers bestempeld als "matig risico". Hiermee bedoel ik dat ze niet alle parameters mee hebben om zeker te zijn van hun behoud. Dit kan ook slaan op eigenaars die ze niet goed gezind zijn, waardoor sloping altijd een risico blijft, zelfs in minder risicovolle omgevingen. Voor de overige 35 mee vermelde exemplaren is in de huidige situatie, ondanks dat ze op risico locaties staan, hun sloopkans op het moment vrij "Nihil" tot onbestaande. Ze werden meestal gewoon opgenomen omdat ze op privéterrein staan, meestal bij woningen. Als je dus letterlijk zou klasseren volgens hoogdringendheid, kan je Bruggenhoofd Gent redden van toekomstige slopingen door amper 35 van de 182 nog bestaande bunkers officieel te gaan beschermen.

Dringend eens beginnen beschermen volgens hoogdringendheid dus en niet chronologisch AUB...

Hierbij de lijst per gemeente gesorteerd.

Astene

Op grondgebied Astene stonden er ooit 23 bunkers. Hiervan bestaan er heden nog 15. 8 hiervan lopen toch wel risico op termijn te verdwijnen.

1. Bunker op voorlijn Steunpunt Astene:

Bunker As4

Deze bunker staat midden tussen een recente verkaveling. Hij werd in het verleden reeds verstopt onder een berg grond om hem zo respectloos aan het zicht te onttrekken.

Huidig risico: Hoog

2. Bunker op voorlijn Steunpunt Astene:

Bunker As5

Deze bunker staat zeer fraai enkele tientallen meters ver op een kleine paardenweide met een aangebouwde paardenstal. Dit perceel is allicht bouwgrond maar wordt sterk beperkt door de aanwezige bunker.

Huidig risico: Hoog

3. Bunker op steunlijn Steunpunt Astene:

Bunker As8

Deze bunker is volledig ingebouwd in een bestaande woning. Voorlopig loopt hij dus geen enkel risico op sloop. Hij dient binnen de woning als kleine kelder.

Huidig Risico: Nihil

4. Bunker op de Voorlijn:

Bunker A1

Deze bunker zal normaal behouden worden binnen een OCMW project dat nog moet gebouwd worden. Hij maakte begin 2016 reeds onderdeel uit van een discussie omdat hij toen zou gesloopt worden, wat toen kon afgewend worden.

Huidig risico: Hoog

5. Bunker op de Steunlijn:

Bunker D1

Deze bunker is volledig ingewerkt in de omheining van een recentere woning. De bunker staat tegen de openbare weg maar werd volledig ommuurd om hem zo aan het zicht te onttrekken.

Huidig Risico: Nihil

6. Commandobunker op de Steunlijn:

Bunker C1

Deze bunker stond altijd vrij verstoken achter bestaande gebouwen. Door het slopen van deze laatsten is hij nu vrij te komen staan achteraan het domein. Het is totaal onduidelijk wat er met het huidige terrein gaat gebeuren.

Huidig risico: Hoog

7. Commandobunker op de Steunlijn:

Bunker C2

Deze bunker staat op de rand van een perceel met een vrij actuele woning. Men heeft hem deels aan het zicht onttrokken door hem onder een berm grond te steken.

Huidig risico: Hoog

8. Bunker op de Achterlinie

Bunker B1

Deze bunker stond bij een groot herenhuis. Dit werd recent in 2015 gesloopt. Volgens de eigenaar ging het bunkertje bewaard worden. Totaal onduidelijk wat de actuele situatie is.

Huidig risico: Hoog

Baaigem

Op grondgebied Baaigem werden in totaal 15 bunkers gebouwd. Allen bestaan nog. Hiervan lopen er 2 risico gezien hun locatie ooit te verdwijnen.

1. Bunker op de Voorlijn van weerstandsnest Muntekouter:

Bunker Mu6

Deze bunker staat mee ingewerkt op het voorterrein van een nieuwe varkenskwekerij.

Huidig Risico: Matig

2. Bunker op de Voorlijn:

Bunker A22

Deze bunker staat zo goed als een bijgebouw bij een bestaande hoeve. Deze hoeve werd inclusief bunker enkele jaren geleden verkocht en zal allicht gerenoveerd worden.

Huidig risico: Hoog

Bottelare

Op grondgebied Bottelare werden in totaal 3 bunkers gebouwd. Allen bestaan nog. Hiervan lopen er twee enig risico ooit te verdwijnen.

1. Bunker op de Achterlinie

Bunker B30

Deze bunker staat in de achtertuin van een woning. Hij werd in het verleden door de eigenaar al jammer genoeg ontdaan van al zijn originele baksteenommuring. Allicht grotendeels uit onwetendheid dat deze origineel was.

Huidig Risico: Nihil

2. Bunker op de Achterlinie

Bunker B31

Deze bunker is aangebouwd met een elektriciteitskabine en maakt deel uit van de tuin van een privéwoning.

Huidig Risico: Nihil

Eke

Op grondgebied Eke stonden er ooit 21 bunkers. Hiervan bestaan er heden amper nog 11. 8 hiervan lopen risico op termijn te verdwijnen.

1. Bunker op achterlijn Steunpunt Eke:

Bunker E1

Deze bunker staat in de achtertuin van een recent gebouwde woning en kijkt uit op een gigantische verkaveling van Bostoen waarvoor onder andere reeds bunker E3 diende te verdwijnen.

Huidig Risico: Nihil

2. Bunker op steunlijn Steunpunt Eke:

Bunker E7

Deze bunker staat op hetzelfde domein waar in 2006 al de bunker E5 werd gesloopt. Ook wordt er alles aan gedaan om hem aan het zicht te onttrekken.

Huidig Risico: Matig

3.Bunker op achterlijn Steunpunt Eke:

Bunker E10

Deze bunker is ingebouwd in de achterbouw van een Café - Taverne op Eke centrum.

Huidig Risico: Nihil

4. Bunker op de Steunlijn:

Bunker D4

Deze bunker zit heden verstopt achter vrij recent gebouwde huizen. Hij is nog zeer moeilijk te zien vanaf de straat en dit is altijd vervaarlijk om de bunker op de duur in alle stilte te laten proberen verdwijnen. zie situatie met bunker E3.

Huidig Risico: Matig

5. Bunker op de Steunlijn:

Bunker D5

Deze bunker is allicht een van de moeilijkst nog terug te vinden bunkers. Hij zit verstopt in een talud naast de N60. Hij zou wel eens hetzelfde lot als Bunker E3 kunnen ondergaan als grote onbekende bij de bevolking.

Huidig risico: Hoog

6. Bunker op de Achterlinie

Bunker B12

Deze bunker staat op een totaal ingesloten verwilderd perceeltje tussen andere percelen. Het is zelfs totaal onduidelijk wie er eigenaar van is.

Huidig Risico: Nihil

7. Bunker op de Achterlinie

Bunker B13

Deze bunker staat zeer dicht tegen een steenweg en belemmerd daarbij ook nog eens een perceel bouwgrond..

Huidig risico: Hoog

8. Bunker op de Achterlinie

Bunker B15

Deze bunker zit ingebouwd onder een runderstal bij een hoeve.

Huidig Risico: Nihil

Gijzenzele

Op grondgebied Gijzenzele werden in totaal 8 bunkers gebouwd. Allen bestaan nog. Hiervan lopen er voorlopig 5 enig risico ooit te verdwijnen.

1. Bunker op de voorlijn:

Bunker A37

Deze bunker staat verscholen achter de huizen van de Kerkstraat, aangebouwd met een paardenstal op een kleine paardenweide.

Huidig Risico: Nihil

2. Bunker op de voorlijn:

Bunker A38

Deze bunker staat verscholen op de achterkant van een kleine boomgaard langs de Schoolstraat. De eigenaar is niet echt gesteld op bezoekers.

Huidig Risico: Nihil

3.Bunker vooruitgeschoven op de voorlijn:

Bunker Av10

Deze bunker staat iets van de de huidige N42 verwijderd maar loopt heden risico te verdwijnen door de heraanleg van de N42 ter hoogte van het kruispunt met de Gijzenzelestraat. Dit is een van de meest bevochten bunkers op de bunkerlijn.

Huidig risico: Hoog

4.Bunker vooruitgeschoven op de voorlijn:

Bunker Av12

Deze bunker staat in de voortuin van een woning vlak tegen de Wettersesteenweg. Er is al jaren sprake deze steenweg veiliger en vooral breder te maken. Dan staat deze bunker zo goed als zeker serieus in de weg.

Huidig risico: Hoog

5. Commandobunker op de Steunlijn:

Bunker C16

Deze bunker staat midden tussen de bewoning in de achtertuin van een woning op de Brielstraat. De huidige eigenaars hadden voorheen al de bedoeling de bunker te laten slopen.

Huidig Risico: Matig

6. Bunker op de Steunlijn:

Bunker D16

Heden een fraai bunkertje ingewerkt in de tuin van een woning.

Huidig Risico: Nihil

Landskouter

Op grondgebied Landskouter werden in totaal 3 bunkers gebouwd. Allen bestaan nog. Hiervan loopt er voorlopig 1 enig risico ooit te verdwijnen.

1. Bunker op de Achterlijn:

Bunker B37

Kleine bunker op rand perceel woning en openbare weg.

Huidig Risico: Nihil

Melle

Op grondgebied Melle werden in totaal 11 bunkers gebouwd. Hiervan bestaan er heden nog 8 . 5 hiervan lopen risico op termijn te verdwijnen.

1. Bunker op de steunlijn:

Bunker D18

Deze bunker zit totaal verborgen in een bosje in de voortuin van een woning.

Huidig Risico: Nihil

2. Bunker op de Achterlijn:

Bunker B41

Deze bunker staat vlak naast de openbare weg bij een gerenoveerde hoeve.

Huidig Risico: Nihil

3.Bunker op de Achterlijn:

Bunker B42

Deze bunker staat onderaan het talud langs een onverharde wegel langs de spoorlijn Oostende-Brussel. Schietgat en toegang werden als eens voor een klucht van een verhaal volledig dichtgemetst.

Huidig Risico: Matig

4. Bunker op de Achterlijn:

Bunker B43

Deze bunker staat onderaan het talud langs een onverharde wegel langs de spoorlijn Oostende-Brussel. Hij staat ongeveer aan de overzijde van de spoorlijn ter hoogte van B42.

Huidig Risico: Matig

5. Bunker op de Achterlijn:

Bunker B44

Deze bunker staat onderaan het talud langs een onverharde wegel langs de spoorlijn Gent - Wetteren, juist achter een spoorwegbrugje.

Huidig Risico: Matig

Melsen

Op grondgebied Melsen werden in totaal 6 bunkers gebouwd. Allen bestaan nog. Hiervan lopen er voorlopig een 3 tal enig risico ooit te verdwijnen.

1. Bunker op de Achterlijn:

Bunker B18

Deze bunker staat vlak naast een aantal ondertussen verkavelde percelen. De bunker diende voor deze verkaveling origeel te verdwijnen maar dit kon toen worden verhinderd.

Huidig risico: Hoog

2. Bunker op de Achterlijn:

Bunker B19

Deze bunker staat vlak naast de openbare weg tegen de straatkant, bij een hoeve.

Huidig Risico: Nihil

3.Bunker op de Achterlijn:

Bunker B21

Deze bunker staat in een voortuin tegen de straat bij een woning. Hij is totaal overgroeid met klimop.

Huidig Risico: Nihil

Moortsele

Op grondgebied Moortsele werden in totaal 15 bunkers gebouwd. Hiervan bestaan er heden nog 13 . 2 hiervan lopen risico op termijn te verdwijnen.

1. Bunker op de Voorlijn:

Bunker A29

Deze bunker staat bij café Het Neerhof in de tuin, vrij sterk verborgen tussen het groen.

Huidig Risico: Nihil

2. Bunker op de Achterlijn:

Bunker B35

Deze bunker staat totaal overgroeid op een boomgaardje achter een hoeve op de Bakkerstraat. Eigenaars totaal geen interesse in bunkerliefhebbers. Allicht komt van hier het 2e chardome in bunker A36.

Huidig Risico: Matig

Munte

Op grondgebied Munte werden in totaal 27 bunkers gebouwd. Hiervan bestaan er heden nog 26 . 5 hiervan lopen risico op termijn te verdwijnen.

1. Bunker op de steunlijn van weerstandsnest Muntekouter:

Bunker Mu16

Deze bunker zit in de achtertuin van een woning langs de Hundelgemse-steenweg.

Huidig Risico: Nihil

2. Bunker op de Voorlijn:

Bunker A23

Deze bunker staat verborgen op het achterdomein van een hoeve. De eigenaars doen er alles aan om hem te onttrekken aan het zicht en zijn niet gesteld op bezoekers.

Huidig Risico: Matig

3.Bunker op de Steunlijn:

Bunker D13

Deze bunker staat in de achtertuin van een nieuwbouwwoning achter het klooster van Baaigem.

Huidig Risico: Nihil

4. Commandobunker op de steunlijn:

Bunker C12

Deze bunker staat op de rand van bos en weiland bij het kasteel "Ter Zinkt" te Munte. Eigenaars zijn niet gesteld op bezoekers.

Huidig Risico: Nihil

5. Bunker op de Achterlijn:

Bunker B27

Deze bunker staat in de tuin van een hoevetje, vrij sterk overgroeid met klimop, nabij het kruispunt van Groenstraat met Hundelgemse-steenweg.

Huidig Risico: Nihil

Nazareth

Op grondgebied Nazareth werden in totaal 13 bunkers gebouwd. Hiervan bestaan er heden nog 11 . 3 hiervan lopen risico op termijn te verdwijnen.

1. Bunker op de Voorlinie:

Bunker A11

Deze bunker zit in de achtertuin van een woning.

Huidig Risico: Nihil

2. Bunker op de Voorlijn:

Bunker A12

Deze bunker staat op een weiland bij een hoeve. Nazareth heeft echter in het verleden al getoond weinig interesse te hebben in dit erfgoed en verkaveld zeer graag.

Huidig Risico: Nihil

3.Bunker op de Achterlijn:

Bunker B5

Deze bunker staat tegen de straatkant, achter een haag bij een privéwoning.

Huidig Risico: Nihil

4.Bunker op de Achterlijn:

Bunker B6

Deze bunker staat tegen de straatkant achter de omheining van een militair depot.

Huidig Risico: Matig

Oosterzele

Op grondgebied Oosterzele werden in totaal 26 bunkers gebouwd. Hiervan bestaan er heden nog 21. 2 hiervan lopen risico op termijn te verdwijnen.

1. Bunker op de Voorlijn:

Bunker A31

Deze bunker staat in een achterhoek op de rand tussen bos en weiland. De boer die er eigenaar van is, had hem volgens hem al jaren geleden in de grond willen steken. Hij duldt totaal geen bezoekers. Ikzelf werd er al gerarresterd om hem te fotograferen.

Huidig risico: Hoog

2. Bunker op de Voorlijn:

Bunker A32

Deze bunker staat tegen Hoek Ter Hulst en heeft sterk te leiden onder betonrot. Hij staat echter op een weiland dat eigendom is van dezelfde boer als bunker A31.

Huidig Risico: Nihil

Semmerzake

Op grondgebied Semmerzake werden in totaal 18 bunkers gebouwd. Hiervan bestaan er heden nog 14. 11 hiervan lopen risico op termijn te verdwijnen.

1. Bunker op de Voorlijn van Steunpunt Semmerzake:

Bunker Se2

Dit is een van de zwaarste bunkers op de linie die heden verborgen zit nabij een zeer recente nieuwbouwwoning.

Huidig Risico: Matig

2. Bunker op de Voorlijn van Steunpunt Semmerzake:

Bunker Se4

Deze bunker staat in de tuin van een woning.

Huidig Risico: Nihil

3. Bunker op de Voorlijn van Steunpunt Semmerzake:

Bunker Se5

Deze bunker staat in de tuin van een woning.

Huidig Risico: Matig

4. Bunker op de Voorlijn van Steunpunt Semmerzake:

Bunker Se6

Deze bunker is deels ingebouwd in de loods van een fabriek. De eigenaar informeerde vroeger al naar de mogelijkheden om hem te slopen.

Huidig risico: Hoog

5. Bunker op de Steunlijn van Steunpunt Semmerzake:

Bunker Se7

Deze bunker staat in de boomgaard van een klein hoevetje dat al geruime tijd onbewoond is of leeg staat.

Huidig risico: Hoog

6. Commandobunker op de Steunlijn van Steunpunt Semmerzake:

Bunker Se8

Deze bunker staat op de hoek van een tuin, vlak naast de openbare weg, sterk verstoken onder de klimop.

Huidig Risico: Nihil

7. Bunker op de Voorlijn van Steunpunt Semmerzake:

Bunker Se12

Deze bunker staat in de voortuin van een hoeve die al geruime tijd leeg en te koop staat. De eigenaars zijn dezelfde als deze die enkele jaren geleden reeds bunker Av1 lieten slopen voor een verkaveling.

Huidig risico: Hoog

8. Commandobunker op de Steunlijn van Steunpunt Semmerzake:

Bunker Se13

Deze bunker is zo goed als geintegreerd in de voortuin bij een nieuwbouwwoning.

Huidig Risico: Nihil

9. Bunker op de Steunlinie:

Bunker D6

Deze bunker staat in de tuin van een vrij recente woning.

Huidig Risico: Nihil

10. Bunker op de Steunlinie:

Bunker D7

Deze bunker staat in de achtertuin van een woning en is voor velen onbekend.

Huidig Risico: Matig

11. Commandobunker op de Steunlinie:

Bunker C7

Deze bunker staat tegen de openbare weg maar werd er verstoken achter een nepgevel om hem aan het zicht te onttrekken.

Huidig Risico: Matig

Vurste

Op grondgebied Vurste werden in totaal 9 bunkers gebouwd. Allen bestaan nog. Hiervan lopen er voorlopig een 2 tal enig risico ooit te verdwijnen.

1. Voortuitgeschoven Bunker op de Voorlijn:

Bunker Av2

Deze bunker staat langs de weg, in de voortuin van een woning, sterk verstopt on de klimop.

Huidig Risico: Nihil

2. Bunker op de Steunlijn:

Bunker D8

Deze bunker staat achteraan op een perceel bouwgrond, mee omheind met het perceeltje ondanks dat hij tot op de dag van vandaag nog altijd officieel te koop staat bij de Belgische staat.

Huidig risico: Hoog

Wetteren

Op grondgebied Wetteren werden in totaal 19 bunkers gebouwd. Hiervan bestaan er heden nog 11. 5 hiervan lopen risico op termijn te verdwijnen.

1. Bunker op de Voorlijn:

Bunker A44

Deze bunker is deels overbouwd met een woning en niet zo goed gekend door de meeste mensen qua ligging.

Huidig Risico: Nihil

2. Bunker op de Voorlijn:

Bunker A46

Deze bunker staat volledig tussen bestaande bewoning. De huidige eigenaar had hem graag gesloopt gehad voor de bouw van zijn woning en dit is nu allicht niet meer mogelijk. Hij is ook niet gesteld op bezoekers voor de bunker.

Huidig Risico: Matig

3. Bunker op de Steunlijn:

Bunker D19

Deze bunker staat op amper 1 meter van de spoorlijn Brussel-Oostende Eerder verdwenen op dezelfde lijn ook al de bunkers S5 en S6.

Huidig risico: Hoog

4. Bunker op de Steunlinie ingebouw in spoorwegviaduct:

Bunker D22

Deze bunker is ingebouw in de spoorwegviaduct te Kwatrecht.

Huidig Risico: Nihil

5. Bunker op de Steunlinie:

Bunker D23

Deze bunker staat tegen de Schelde en maakte al het thema uit van een protestactie omdat hij net als bunker B46 dreigde te verdwijnen voor de aanleg van een toeristisch fietspad.

Huidig risico: Hoog

Laat ons hopen dat het verstand met de jaren komt en deze lijst kan bijdragen tot inventievere oplossingen dan dat eeuwige slopen van bunkertjes aan Bruggenhoofd Gent (en ook aan andere linies).

Beschermen volgens hoogdringendheid AUB.